ARKEOLOJİ, ARKEOLOJİ NEDİR

Arkeoloji, İnsanların eski çağlarda oluştur­duğu ürünleri bulmak ve incelemek suretiyle eski medeniyetleri aydınlatmaya çalışan bilim dalıdır. Arkeoloji analiz (tahlil) ve karşılaştır­ma yöntemini kullanarak bulunan eserlerin hangi çağa ve topluluğa ait olduklarını tesbite çalışır. Bütün olarak ele alındığında arkeoloji­nin iki esaslı yönü olduğu hemen görülebilir. Birincisi, eski insanlara ait kazılar yaparak on­ların kültürel mirasının verilerinin bulunması; ikincisi ise bu verilerin (buluntuların) bilimsel olarak incelenmesi, yorumlanması ve bu araş­tırma sonuçlarının yayınlanması. Son zaman­larda kazısı yapılan eserlerin Ömürleri, hangi çağa ait oldukları vb. hususlarda elektronik araçlardan da yararlanılmaktadır.

Çok geniş bir alanı konu alması nedeniyle ar­keoloji hem başla tarih olmak üzere antropo­loji, etnoloji, coğrafya, filoloji, sosyoloji, kül­tür tarihi vb. bilimlerden yararlanır, hem de onlara çeşjıli katkılarda bulunur. Bu özelliğin­den dolayı bazı bilim adamları tarafından ba­ğımsız bir bilim olarak kabul edilmez. Örne­ğin Amerika'da geçerli bir anlayışa göre eski

eser araştırmaları nedeniyle genel antropolo­ji, eski fiziki kalıntıları incelemesi nedeniyle fi­ziki antropoloji tarihe mal olmuş medeniyetle­rin sosyo-kültürel yönünü incelediği için de sosyal antropoloji içinde ele alınır. Bazı bilim adamları da onu tarih içinde değerlendirmiş­tir. Bütün bunlara rağmen arkeoloji günümüz­de bağımsız bir bilim olmuştur ve yurdumuz­da hızla uygulama alanı genişleyen bir bilim dalı olarak üniversitelerimizde giderek önem kazanmakla ve toplumda özellikle yurtdışına kaçırılan arkeolojik buluntularla ilgili bir bi­linç artışına tanık olunmaktadır.

(SBA)