ATAVİZM, ATAVİZM NEDİR

Tüm ataların tiplerinin başka bîr normal ai­lede "geri gelmek" suretiyle yeniden görünebi­leceği yolundaki asılsız inanç. Atavizm kavra­mı genetik araştırmalarından türemiştir. Men-del'İn kalıtım teorisine göre, büyükbabalara ya da daha uzak atalara ait bedensel ve zihin­sel karakteristikler, beklenmedik bir biçimde

torunlar arasında ortaya çıkabilmektedir. An­tropologlara göre ise atavizm, geçmişte yaşa­yan nesillerin usullerine dönmeyi ifade eder. Ancak bu dönüşün sınırlan bilimsel usullerle tam olarak smırlanamadığından çağdaş gene­tikçiler, atavizm yerine "geriye dönme" (rever-sion) terimini daha çok benimsemişlerdir.

Bazı yazarlarca atalara tapınma (culte des ancetres-ancestorworship) ile karıştırılan ata­vizm, ataların yaşama tarzlarına dönmek anla­mındadır. Fakat bir neslin kendinden bir önce­ki yaşama şekillerine ve tarzlarına dönmesi atavizm kavramıyla ifade edilmez. Sözü edi­len bu yaşama tarzlarının bir kaç ara nesil bo­yunca uygulamadan kalkmış, unutulmuş olma­sı ve sonraki bir nesilde, bu tarzların çeşitli kaynak ve vasıtalarla öğrenilip uygulanması veya onlara dönülme arzusu şeklinde tezahür eder. Bu tarzların, o an içinde yaşanılan toplu­mun ve insanların anlayışları ve yaşama şekil­lerine değil istenen geçmiş neslin anlayış ve usullerine uygun olduğunu vurgulamak gere­kir.

(SBA)

Bk. Akrabalık; Irk; Kahramana Tapınma.